EKONOMIA, HEADLINE

Partisipante sira iha Dili International Trade Expo 2025 iha CCD, 28 Agostu 2025. Foto TATOLI/Antonio Daciparu
DILI, 28 Agostu 2025 (TATOLI) – Iha eventu Dili Internasionál Trade Expo (DITE) 2025 ne’ebé realiza iha Timor-Leste konta ho partisiasaun stand 250 husi nasaun oioin, inklui Austrália, Brunei Darussalam, Kamboja, Xina-Makau, Fiji, nary Índia, ne’ebé aprezenta sira-nia produtu sira.
Prezidente Kámara Komérsiu nary Indústria (CCI-TL, sigla portugés), Jorge Serrano, afirma katak DITE 2025 mak eventu importante ba dezenvolvimentu setór privadu nasionál.
“Timór seidauk iha produtu barak, maibé husi basal sira ne’ebé iha produtu barak mak Timór nian. Ida-ne’e presiza mak halo sertifikasaun ba kualidade nary orijen produtu nian, nune’e sira-nia produtu bele tama iha merkadu internasionál”, nia hateten iha Sentru Konvensaun Dili, ohin.
Tuir Serrano, partisipasaun direta husi produtór nary emprezáriu nasionál iha feira ne’e sinál esperansa katak timoroan bele tama daudaun ona iha área ida-ne’e, neineik nary beibeik fortalese setór ne’e.
“Expo ne’e iha vantajen ba emprezáriu timoroan sira, tanba iha vida negósiu, dahuluk, tenke koñese malu nary sasán. Ida-ne’e forma ida atu koñese sasán katak sira mai koñese ita-nia sasán nary ita mós koñese sira-nia sasán maski sira-nia produtu ne’e barak mak importa, maibé ita buka nafatin halo interkámbiu negósiu”, dehan.
Nia akresenta katak Timor-Leste sempre bá rai-li’ur partisipa iha eventu internasionál sira, maibé agora tempu ona atu atrai investidór barak mai nasaun.
Diretór Ermera Aikulat Mutin Orgániku (EAMO), Júlio Soares, ne’ebé prezente iha feira ne’e manifesta nia satisfasaun tanba partisipa iha DITE 2025 nary konsidera oportunidade atu koñese malu ho emprezáriu timoroan nary internasionál.
“Oportunidade ida-ne’e di’ak tebes ba ami joven ne’ebé halo atividade ki’ik sira mikro ekonómiku, nomos grupu ki’ik sira ne’ebé iha produtu husi agrikultura, turizmu nary seluk tan. Hatudu ba mundu katak Timor mós bele”, nia dehan.
EAMO aprezenta iha expo sira-nia produtu ai-kulat mutin ho folin hahú $1 to’o $1,50. “Produtu ne’ebé ami fa’an orgániku nary nutritivu ba ema nia saúde”, nia esplika.
Iha sorin seluk, reprezentante emreza Kreativu Timor, Cicília Trindade, agradese ba Governu Timor-Leste tanba realiza eventu ne’e nary fó oportunidade ba sira aprezenta sira-nia produtu hanesan indomilk, trigu, mollu tomate, kecap manis nary seluk tan.
“Ami foin dahuluk mai partisipa iha eventu ne’e halo promosaun ba ami-nia produtu sira tanba produtu sira ne’e ami halo importasaun husi Vietname, Dubai nary Índia”, dehan.
Partisipante sira husi nasaun aprezenta sira-nia produtu lokal hahú husi ai-han, hena, roupa, kosmétiku sira, sasán eletróniku, ai-moruk tradisionál nary seluk tan.
Ba Timor-Leste rasik aprezenta produtu lokál hanesan tais, hahán orgániku, kakau, inklui halo promosaun setór mineiru nary Servisu Rejistu nary Verifikasaun Emprezariál (SERVE) nary seluk tan.
A DITE 2025 inisia iha 28 Agosto até 01 de Setembru de 2025, iha Sentru Konvensaun Dili.
Notísia relevante: Xanana destaka papél mikro nary pekena empreza iha ekonomia durante DITE 2025
Jornalista: Arminda Fonseca
Editora: Maria Auxiliadora